Vừa bước vào cửa lớp đón con, chị Minh Nguyệt (Quận Bình Thạnh, TP.HCM) liền nghe cô giáo “mắng vốn: “Chăm bé Bi mệt quá chị ơi. Không biết bé làm sao mà chạy nhảy liên tục, không chịu đứng yên. Bé còn đánh bạn lúc chơi cùng nữa”. Nghe cô giáo nói, chị Nguyệt càng lo lắng bởi ở nhà bé cũng có những dấu hiệu tương tự.
Không chỉ chị Minh Nguyệt mà không ít phụ huynh khác cũng khá đau đầu khi có con lên năm lên ba, con lúc nào cũng như cái… lò xo, nhảy nhót lung tung khắp nơi. Thật ra, đó có thể là do bé đang mắc phải chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (Attention deficit hyperactivity disorder - ADHD) mà ba mẹ không nên xem thường.
- Nhận biết các dấu hiệu
Dưới đây là ba nhóm biểu hiện thường gặp của chứng tăng động giảm chú ý mà các bậc phụ huynh cần sớm nhận ra:
1- Kém tập trung, chú ý
- Khi nói chuyện, bé không nhìn vào người lớn, không nghe khi được nói chuyện trực tiếp.
- Bé thường khó tập trung chú ý khi học ở trường hay ở nhà, tránh né làm việc gì đó cần phải suy nghĩ, cần tập trung.
- Đối với các việc hàng ngày như lau mặt, đánh răng, đi tắm… bé thường làm qua loa, bỏ dở nửa chừng.
2- Tăng hoạt động thái quá
- Biểu hiện dễ thấy nhất là bé hầu như không ngồi yên một chỗ được lâu mà cứ vận động thường xuyên, chạy nhảy liên tục, tay chân cựa quậy, hay vặn vẹo khi ngồi.
- Khi ngồi trong lớp, bé không ngồi im tại chỗ mà thường quay bên nọ, bên kia, đứng lên, ngồi xướng một cách tự động hoặc bỏ ra khỏi lớp mà không xin phép cô giáo.
- Bé còn nói nhiều, nói những câu không có ý nghĩa, khó chơi một cách yên ắng.
3- Thiếu kiềm chế
- Bé thiếu kiên nhẫn chờ đến lượt mình khi chơi với các bạn, dễ gây gỗ, đánh nhau khi trái ý.
- Bé thường vội vã thốt ra câu trả lời khi chưa nghe hết câu hỏi hoặc bé rất hay nói leo.
- Khi đi trên đường, bé thường chạy lao ra đường mà không chú ý xe cộ. Bé cũng hay leo trèo, sờ mó mọi vật bất chấp nguy hiểm…
Một đứa trẻ được xem mắc chứng tăng động giảm chú ý khi có ít nhất sáu triệu chứng bất kỳ trong ba nhóm biểu hiện nói trên. Các triệu chứng này phải kéo dài từ 6 tháng trở lên và phải được trẻ biểu hiện ở trên 2 môi trường khác nhau, như tại trường học, ở nhà, các khu vui chơi…
- Cách chăm sóc “lò xo” nhí
- Cha mẹ cần kiên nhẫn, kiềm chế cảm xúc khi chăm sóc, dạy dỗ trẻ bởi cảm xúc tiêu cực của cha mẹ có thể đẩy trẻ mắc bệnh nặng hơn.
- Khi con mắc chứng tăng động giảm chú ý ba mẹ nên dành nhiều thời gian cho con hơn
- Dành thời gian chơi với con, gợi ý để con nói lên cảm xúc, suy nghĩ, kích thích sự tìm tòi, khám phá của con.
- Mỗi ngày dành cho trẻ những lời khen, động viên để trẻ phát huy những việc làm đúng, tốt.
- Khi yêu cầu trẻ làm một việc gì đó, cha mẹ nên diễn đạt bằng những từ ngữ đơn giản, nói thẳng ý muốn của mình để trẻ không phải suy nghĩ nhiều và thực hiện đúng theo yêu cầu.
- Dạy trẻ tính ngăn nắp trong sinh hoạt hàng ngày, tuy nhiên lúc đầu cha mẹ không cần quá nghiêm khắc, để từ từ trẻ sẽ quen và hòa hợp được với việc đó.
- Khi trẻ đến trường cha mẹ nên thảo luận với cô giáo để có cách giáo dục phù hợp. Chẳng hạn nói với cô giáo không nên cho trẻ ngồi ở nơi gần cửa sổ, gần cửa ra vào để hạn chế trẻ bị phân tâm vì những kích thích bên ngoài.
- Để mắt thường xuyên tới trẻ khi vui chơi, đi qua đường… vì trẻ bị rối loạn tăng động giảm chú ý thường dễ gặp tai nạn nguy hiểm.